TALKIN SISYPΗUS BLUES

Οι άνθρωποι που μεταδίδουν αγώνες μπάσκετ – όχι ακριβώς μάστορες του λόγου, αλλά τέλος πάντων – συνηθίζουν να λένε για παιχνίδια με πολλά σκαμπανεβάσματα στο σκορ ότι δεν ενδείκνυνται για καρδιακούς. Παραφράζοντας αυτή την ανοησία – και διακινδυνεύοντας να ακουστώ ακόμα πιο ανόητος –, θα έλεγα πως η καινούρια ταινία των αδερφών Κοέν δεν ενδείκνυται για καταθλιπτικούς. Μη με παρεξηγείτε, δεν είναι πως τη βρίσκω κακή – κάθε άλλο – απλά είναι μια από τις πιο ζοφερές ταινίες που γυρίστηκαν ποτέ.

            Η ταινία αφηγείται μερικές μέρες από τη ζωή του Λούιν Ντέιβις, τις προσπάθειές του να τα καταφέρει σαν τραγουδιστής και παράλληλα να βάλει επιτέλους σε ισορροπία τις σχέσεις του με τους φίλους του και τις γυναίκες, με την οικογένεια του και με τους συνεργάτες του. Ο Λούιν είναι σίγουρα ταλαντούχος (όπως είναι και ο άνθρωπος που τον υποδύεται, ο Όσκαρ Άιζακ), αλλά είναι επίσης πολύ δύσκολο να τον συμπαθήσει κανείς. Είναι είρωνας, ανεύθυνος, ασύδοτος, θεωρεί πως μόνο αυτός αξίζει σαν τραγουδιστής, δεν το έχει σε τίποτα να προσβάλλει τους γύρω του – ακόμα και τους ανθρώπους που τον βοηθάνε – και το μόνο που τον νοιάζει στην ουσία είναι να πετύχει την αναγνώριση – έστω κι αν κατηγορεί την Τζιν (η Κάρι Μάλιγκαν στην καλύτερη ερμηνεία της μέχρι στιγμής) ότι τα βλέπει όλα καριερίστικα. Όλα αυτά δίνονται με εξαιρετικό ρυθμό, με μια αφηγηματική άνεση που μόνο σκηνοθέτες και σεναριογράφοι υψηλού επιπέδου μπορούν να καυχιούνται ότι κατέχουν. Όπως συμβαίνει πάντα με τους αδερφούς Κοέν, η ταινία είναι γεμάτη εξαιρετικές, εκκεντρικές ερμηνείες (ο τύπος που παίζει τον Τρόι κάνει κάτι που, στην ουσία, υπερβαίνει την υποκριτική), άρτια καλλιτεχνική διεύθυνση, πολύ καλή μουσική επιμέλεια (αν και σε κάποια σημεία οι μουσικές ερμηνείες θυμίζουν Mumford and Sons – και, όχι, αυτό δεν είναι καλό). Το εύρημα με τη γάτα είναι εξαιρετικό – ως το μόνο ον για το οποίο νοιάζεται ο Λούιν και παράλληλα ως ένα σύμβολο της επιτυχίας που πάντα ξεφεύγει. Η ταινία είναι διασκεδαστική, είναι πολυεπίπεδη, είναι καλογυρισμένη.

            Ωραία. Αλλά τι σου μένει στο τέλος; Οι προσπάθειες του Λούιν δεν καταλήγουν πουθενά – κι αυτό είναι, βέβαια, κατανοητό, δεν τα καταφέρνουν όλοι να πραγματοποιήσουν τις φιλοδοξίες τους. Όμως, το εύρημα με το οποίο επέλεξαν να κλείσουν οι Κοέν την ταινία τους είναι τόσο ζοφερό, τόσο απαισιόδοξο, που αφήνει τον θεατή με μια απογοήτευση. Δεν υπάρχει ούτε το ελάχιστο περιθώριο για ελπίδα. Είναι σαν να βλέπεις την μέρα της Μαρμότας αλλά χωρίς λύση. Η γάτα που κυνηγά ο Λούιν στο πρώτο μισό της ταινίας λέγεται Οδυσσέας, αλλά μάλλον θα έπρεπε να λέγεται Σίσυφος.